Czy wiesz, że upadki z wysokości należą do najczęstszych wypadków w branży budowlanej? Właśnie dlatego należy zachować szczególną ostrożność podczas pracy na wysokości, między innymi na drabinach i rusztowaniach. A czy wiesz jak prawidłowo korzystać z rusztowania? Omówmy zasady rozsądnej i bezpiecznej pracy na tej konstrukcji. 

Dlaczego rusztowania są niebezpieczne?

Rusztowania, jako konstrukcje wysokościowe, niosą za sobą pewne ryzyko. Największym czynnikiem mającym wpływ na niebezpieczeństwo jest oczywiście wysokość – niekiedy bardzo duża. Ba, na tej wysokości nie tylko się stoi, ale też pracuje, operuje różnymi narzędziami. Do tego dochodzi wąska przestrzeń robocza i często niesprzyjające warunki atmosferyczne. To wszystko ma wpływ na bezpieczeństwo podczas pracy.

Przed pracą

Najważniejsze czynności odbywają się tak naprawdę przed rozpoczęciem pracy. To od nich zależy czy dalsza praca będzie bezpieczna. Właśnie dlatego tak ważny jest prawidłowy montaż rusztowania. Powinna to robić osoba specjalnie przeszkolona, czyli uprawniona do tego rodzaju czynności. Co więcej, rusztowanie musi być „odebrane” przez kierownika budowy bądź inną uprawnioną osobę. Przed rozpoczęciem pracy należy upewnić się, że konstrukcja jest stabilna i nieuszkodzona. W przypadku rusztowania jezdnego kółka powinny być zablokowane. 

Praca na rusztowaniu a ubiór

Choć wykorzystanie środków ochrony indywidualnej nie jest wprost wymagane, decyzję w tej kwestii powinno się podjąć po przeprowadzeniu oceny ryzyka zawodowego oraz analizie warunków pracy. Podstawowym wyposażeniem pracownika na rusztowaniu jest odpowiednio dobrana odzież i obuwie robocze. Powinny one być dostosowane do warunków i rodzaju wykonywanych prac:

• Odzież robocza: brak luźnych elementów zapobiega przypadkowemu zahaczeniu o konstrukcję rusztowania, co zapewnia swobodę ruchu w ograniczonej przestrzeni. Odzież powinna być także dopasowana do zmiennych warunków atmosferycznych, które mogą stanowić dodatkowe obciążenie dla pracowników.
• Obuwie robocze: powinno mieć odporną i trwałą podeszwę, która chroni przed kontaktem z ostrymi narzędziami i materiałami oraz zabezpiecza przed poślizgnięciem.

Kiedy zrezygnować z pracy?

Istnieją sytuacje, w których należy wstrzymać się od pracy, między innymi nie wolno pracować, gdy:

• zapadnie zmrok lub nie ma odpowiedniego oświetlenia,
• panuje gęsta mgła,
• pada deszcz lub śnieg,
• trwa burza,
• wieje wiatr z prędkością przekraczającą 10 m/s.

Transport materiałów

Bezpieczna organizacja pracy na rusztowaniach wymaga szczególnej uwagi na proces transportu materiałów budowlanych. W zależności od wielkości i wagi materiałów, mogą być konieczne różne metody transportu. Drobne elementy, narzędzia i niewielkie wyroby można zwykle transportować ręcznie. Dostarczanie na poziom roboczy materiałów o większej masie lub nietypowych gabarytach często wymaga zastosowania dodatkowego sprzętu. Pracownicy powinni unikać przeciążania się, transportując jednorazowo tylko taką ilość materiałów, która nie zagraża ich bezpieczeństwu. Ponadto montaż wciągarek lub innych urządzeń transportowych wprowadza dodatkowe obciążenia na rusztowanie, które muszą być uwzględnione w planie pracy.

Ustawianie rusztowania

Bezpieczne ustawienie rusztowania wymaga przestrzegania określonych zasad, szczególnie w kontekście przygotowania podłoża. Wody opadowe muszą być skutecznie odprowadzone poza szerokość rusztowania. Odpowiednie ukształtowanie podłoża na etapie prac przygotowawczych jest niezbędne. W przypadku ustawiania rusztowania na podłożu zamarzniętym konieczne jest usunięcie warstwy śniegu i lodu. Następnie podłoże powinno zostać wyrównane warstwą rozmarzniętego piasku. Dodatkowo każde rusztowanie znajdujące się w pobliżu ciągów komunikacyjnych, przejazdów lub chodników musi być wyposażone w daszki ochronne. Daszki te zabezpieczają otoczenie przed przedmiotami mogącymi upaść z rusztowania.

Bezpieczne korzystanie z rusztowań budowlanych wymaga przemyślanego podejścia i przestrzegania zasad bezpieczeństwa. Ocena ryzyka zawodowego, odpowiednie wyposażenie pracowników w środki ochrony indywidualnej, właściwy dobór odzieży i obuwia roboczego oraz regularne przeglądy techniczne to kluczowe elementy, które pozwalają minimalizować ryzyko wypadków. Pamiętajmy, że bezpieczeństwo na wysokości zależy od naszej odpowiedzialności i świadomości zagrożeń.